Kussengevecht tussen twee konijnen
Afgelopen maand deed de rechtbank Den Haag uitspraak in een procedure tussen Playboy en Toy Trade. Door Toy Trade werd een kussen op de markt gebracht in de vorm van een konijn. Het mannenblad was van mening dat Toy Trade hiermee inbreuk maakte op de merkrechten van Playboy. Bovendien was er volgens Playboy sprake van slaafse nabootsing door Toy Trade.
In dit artikel zal eerst worden behandeld om welke kussens het nu eigenlijk gaat en op welke merken Playboy zich kan beroepen. Voorts zullen de overwegingen van de rechtbank ten aanzien van het merkenrecht worden behandeld. Tot slot zal worden besproken hoe de rechter oordeelde ten aanzien van de slaafse nabootsing.
De kussens
Hieronder zijn twee afbeeldingen opgenomen van de kussens waar het om gaat. De kussens die links zijn afgebeeld, zijn van (de licentienemer van) Playboy. De kussens aan de rechterkant worden verkocht door Toy Trade.
Beoordeling van het merkenrecht
De beeldmerken van Playboy
Playboy heeft de volgende twee logo’s meerdere malen als Benelux en Europees beeldmerk geregistreerd. De merken gelden onder andere voor textielproducten en kussens:
Het logo van Playboy, het konijn met de grote oren en het strikje om zijn nek, is volgens de rechtbank een bekend merk. Playboy gebruikt dit logo al sinds 1954 en er zullen maar weinig mensen zijn die het logo nog nooit hebben gezien.
Om te beoordelen of er in een bepaald geval sprake is van merkinbreuk, dan zal men het merk zoals dat is ingeschreven in het register, moeten vergelijken met het teken zoals dat door een derde wordt gebruikt. In dit geval moeten de “platte” zwart/wit beeldmerken van Playboy dus worden vergeleken met het driedimensionale gekleurde kussen van Toy Trade.
Blijkbaar heeft Playboy in de processtukken het kussen van Toy Trade van de zijkant getoond, en daarbij de oren van het konijn gedraaid en platgedrukt. Dit is volgens de rechtbank geen juiste vergelijking. Maar zelfs als het logo op die manier met het kussen wordt vergeleken, dan nog is er volgens de rechtbank een groot aantal verschillen te ontdekken. Zo is in het logo van Playboy geen mond of neus afgebeeld en wordt het oog aangeduid met een rondje, terwijl het konijn op het kussen van Toy Trade wel een mond en een neus heeft en oogjes in de vorm van een sterretje. Bovendien zijn de oren van het Toy Tradekonijn korter en boller dan de oren van het Playboykonijn. Ook vindt de rechtbank het een opvallend verschil dat het Toy Tradekonijn geen vlinderdas heeft en het Playboykonijn wel.
Uiteindelijk is de rechtbank van oordeel dat het logo van Playboy en het kussen van Toy Trade weliswaar allebei in het algemeen verwijzen naar een konijnenkop en zij die kop beide in gestileerde vorm hebben weergegeven, maar dat de verschillen dusdanig groot en opvallend zijn dat Toy Trade niet het logo van Playboy op haar kussen heeft aangebracht.
Al met al is de rechter dan ook van mening dat er geen sprake is van inbreuk door Toy Trade op de beeldmerken Playboy.
Vormmerk van Playboy
Naast haar beeldmerken heeft Playboy het volgende vormmerk ingeschreven:
Ten aanzien van dit vormmerk oordeelt de rechtbank Den Haag dat dit – in tegenstelling tot het beeldmerk – niet bekend is, omdat Playboy volgens de rechter niet genoeg bewijs heeft overgelegd dat dit vaak wordt gebruikt.
Bovendien zijn ook ten aanzien van het vormmerk de verschillen dusdanig groot dat het kussen van Toy Trade niet overeenstemt met het vormmerk van Playboy.
Slaafse nabootsing
Door middel van slaafse nabootsing kun je je als fabrikant verzetten tegen derden die een product op de markt brengen dat (vrijwel) identiek is aan het eigen product, terwijl die derde net zo goed voor een andere vorm had kunnen kiezen zonder dat het product daardoor minder deugdelijk of bruikbaar zou worden. Ook moet het oorspronkelijke product een eigen plaats op de markt hebben.
Ondanks het feit dat de kleuren van het kussen van Toy Trade vrijwel hetzelfde zijn als de kleuren van de kussens die door een licentienemer van Playboy worden verhandeld, oordeelt de rechtbank Den Haag dat Toy Trade voldoende afstand heeft gehouden van de Playboykussens.
Ook op grond van de slaafse nabootsing kan Playboy de verkoop door Toy Trade van het konijnenkussen niet verbieden.
Tot slot
Toy Trade heeft volgens de rechtbank Den Haag het kussengevecht met Playboy gewonnen, omdat het kussen voldoende verschillen vertoont met de merken en het kussen van (de licentienemer van) Playboy. Playboy heeft geen alleenrecht op konijnen(kussens).
Lees hier de hele uitspraak.
